Kantory wymiany walut a obowiązek korzystania z KSeF

Od 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla większości podatników VAT. Wprowadzenie tego systemu ma na celu pełną cyfryzację obiegu faktur w Polsce, ułatwienie kontroli przepływów gospodarczych oraz uszczelnienie systemu podatkowego. Wśród przedsiębiorców pojawia się jednak pytanie: czy kantory wymiany walut – jako specyficzny rodzaj działalności finansowej – będą zobowiązane do wystawiania faktur ustrukturyzowanych przy użyciu KSeF?

Podstawa prawna obowiązku stosowania KSeF

Zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.), od dnia 1 lutego 2026 r. zacznie obowiązywać art. 106ga ust. 1 u.p.t.u., który wprowadza generalny obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych:

„Podatnicy są obowiązani wystawiać faktury ustrukturyzowane przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur, zgodnie ze wzorem udostępnionym w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw finansów publicznych.”

Z kolei art. 106gb ust. 1 u.p.t.u. stanowi, że:

„Fakturą ustrukturyzowaną jest faktura wystawiona przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur, zgodna ze wzorem logicznym udostępnionym w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw finansów publicznych.”

W myśl art. 106ga ust. 3 u.p.t.u., faktura uznawana jest za wystawioną w momencie nadania jej numeru identyfikującego w systemie KSeF.

Przepisy przejściowe, zawarte w ustawie nowelizującej, wskazują, że:

• dla największych podatników, których sprzedaż (z podatkiem) przekroczyła w 2024 r. kwotę 200 mln zł, obowiązek wejdzie w życie 1 lutego 2026 r.,

• dla pozostałych podatników – 1 kwietnia 2026 r.,

• a dla podatników zwolnionych z VAT (na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 u.p.t.u.) – 1 stycznia 2027 r..

Wyłączenia z obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych

Ustawodawca przewidział jednak katalog wyjątków. Wskazuje je art. 106ga ust. 2 u.p.t.u., zgodnie z którym:

„Przepisów ust. 1 nie stosuje się w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 106s.”

Natomiast art. 106s u.p.t.u. upoważnia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do wydania rozporządzenia określającego przypadki, w których podatnicy nie są obowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych.

Projekt rozporządzenia wskazuje, że wyłączenie obejmie m.in.:

• dostawy towarów i świadczenie usług zwolnionych z VAT, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37–41 u.p.t.u.,

• czynności wykonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (B2C),

• faktury wystawiane w imieniu i na rzecz podatnika przez podmioty trzecie uprawnione na mocy przepisów szczególnych.

Zwolnienie usług kantorowych z VAT

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u.:

„Zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyjątkiem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi.”

Oznacza to, że usługi wymiany walut świadczone przez kantory są zwolnione z podatku VAT.

Dodatkowo, art. 43 ust. 13 u.p.t.u. rozszerza to zwolnienie na czynności stanowiące element usług finansowych, jeżeli stanowią one odrębną całość i są niezbędne do świadczenia usług zwolnionych.

Warto zwrócić uwagę, że ustawodawca nie przewiduje w takich przypadkach obowiązku wystawiania faktur, o ile klient nie zażąda ich zgodnie z art. 106b ust. 3 pkt 2 u.p.t.u., który stanowi:

„Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że nabywca zażąda wystawienia faktury.”

Jeżeli jednak nabywca zażąda faktury, kantor może wystawić ją w formie papierowej lub elektronicznej – poza systemem KSeF, gdyż faktury dokumentujące usługi zwolnione z VAT nie podlegają obowiązkowi strukturyzacji.

Dlaczego kantory nie muszą wdrażać KSeF

Kantory wymiany walut a obowiązek korzystania z KSeF - w kontekście powyższych regulacji kluczowe znaczenie ma zestawienie art. 106ga ust. 2 pkt 5 u.p.t.u. z art. 43 ust. 1 pkt 7 tej ustawy.

Skoro ustawodawca przewidział wyjątek dla faktur dotyczących usług zwolnionych z VAT, a usługi wymiany walut należą właśnie do tego katalogu, to kantory wymiany walut nie są zobowiązane do wdrożenia KSeF w zakresie dokumentowania swojej podstawowej działalności.

Nie oznacza to jednak całkowitego zwolnienia z obowiązków elektronicznego fakturowania – jeżeli kantor prowadzi równolegle inną działalność, np. sprzedaż towarów lub usług opodatkowanych VAT, to dla tej części działalności obowiązek korzystania z KSeF będzie miał zastosowanie.

Tematyka KSeF:

1. KSeF a zagraniczni kontrahenci

2. Kto powinien być zgłoszony na druku ZAW-FA w związku z KSeF?

3. Jak poprawić błąd w dacie dostawy na fakturze w KSeF?

4. Faktura korygująca z tytułu bonusu lub rabatu w KSeF – jak ją wystawić?

5. Faktura zaliczkowa i rozliczeniowa w KSeF od 2026 – zasady dla firm z kasą fiskalną

6. KSeF a moment powstania obowiązku podatkowego przy usługach najmu

7. KSeF a ujęcie e-faktur w ewidencji VAT

8. KSeF a podatnicy zwolnieni z VAT - nowe obowiązki krok po kroku

9. Samofakturowanie przez kontrahenta z UE a Krajowy System e-Faktur

10. KSeF a faktury w kancelariach notarialnych - czy notariusz musi wystawiać fakture do każdego aktu notarialnego

11. Zbiorcze faktury korygujące w KSeF - koniec z ogólnymi korektami okresowymi

12. Faktury poza KSeF a prawo do odliczenia VAT

Kantory a inne obowiązki elektroniczne

Choć KSeF nie będzie dotyczył kantorów w zakresie wymiany walut, warto przypomnieć, że przedsiębiorcy prowadzący kantory mogą podlegać innym obowiązkom cyfrowym:

• obowiązkowi raportowania JPK_V7 (w zakresie czynności opodatkowanych),

• obowiązkowi ewidencjonowania przy użyciu kas online (art. 111 ust. 6a u.p.t.u.),

• obowiązkom z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML), w tym rejestrowania transakcji powyżej określonych progów i stosowania procedur KYC.

Kantory wymiany walut a obowiązek korzystania z KSeF – podsumowanie

Podsumowując, kantory wymiany walut nie będą zobowiązane do wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur w zakresie świadczenia usług wymiany walut, ponieważ:

1. Świadczone przez nie usługi są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u..

2. Zgodnie z art. 106ga ust. 2 pkt 5 u.p.t.u., obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych nie dotyczy przypadków określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 106s u.p.t.u., które obejmuje m.in. usługi finansowe zwolnione z VAT.

3. W myśl art. 106b ust. 3 pkt 2 u.p.t.u., podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur dla sprzedaży zwolnionej, o ile nabywca o to nie wystąpi.

4. Sam fakt zwolnienia z VAT oraz charakter działalności kantorowej powoduje, że nie ma obowiązku strukturyzacji faktur w KSeF.

   
   

Kantory wymiany walut powinny jednak zachować czujność w zakresie przyszłych zmian legislacyjnych, zwłaszcza dotyczących rozporządzenia wydanego na podstawie art. 106s u.p.t.u., ponieważ minister finansów może doprecyzować lub ograniczyć katalog zwolnień z obowiązku wystawiania faktur w systemie KSe