Spawacz na ryczałcie – stawka ryczałtu

Rozliczanie jednoosobowej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w przypadku usług technicznych, w tym spawalniczych, od lat budzi sporo wątpliwości. Problemy zaczynają się zwłaszcza wtedy, gdy zakres prac balansuje pomiędzy usługami budowlanymi a obróbką elementów metalowych jako rzeczy ruchomych.

Dokładnie z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku przedsiębiorcy – spawacza – prowadzącego JDG, który wykonuje usługi spawania metalowych elementów mostów, pracując na wydzielonej hali i korzystając z materiałów powierzonych przez zleceniodawcę.

Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że decydujące znaczenie ma sam fakt spawania konstrukcji stalowych. W praktyce podatkowej istotne są jednak zupełnie inne kryteria: przedmiot usługi, jej związek z obiektem budowlanym oraz właściwa klasyfikacja PKWiU. To właśnie te elementy przesądzają o tym, czy przychód należy opodatkować stawką 5,5%, czy 8,5%.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych a zakres wykonywanych usług

Podstawą rozliczania ryczałtu jest ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. To w niej ustawodawca wskazał, jakie stawki ryczałtu mają zastosowanie do poszczególnych rodzajów działalności.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a tej ustawy:

„Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 5,5% przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton.”

Natomiast art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a stanowi, że:

„Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.”

Już na tym etapie widać, że granica pomiędzy stawką 5,5% a 8,5% przebiega pomiędzy robotami budowlanymi a pozostałą działalnością usługową. Samo określenie „usługi spawalnicze” nie jest więc wystarczające do prawidłowego rozliczenia podatku.

Klasyfikacja PKWiU przy usługach spawalniczych

Spawacz na ryczałcie – stawka ryczałtu - w praktyce ryczałtu ewidencjonowanego organy podatkowe odwołują się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. To właśnie przypisanie danej czynności do właściwego grupowania PKWiU pozwala ustalić, czy mamy do czynienia z robotami budowlanymi, czy z usługami dotyczącymi rzeczy ruchomych.

W przypadku spawacza wykonującego prace na elementach metalowych mostów pojawiają się dwa najczęściej spotykane grupowania:

• PKWiU 43.29.19.0 – „Pozostałe roboty związane z wykonywaniem instalacji, gdzie indziej niesklasyfikowane”,

• PKWiU 25.62.20.0 – „Pozostałe usługi z zakresu obróbki mechanicznej elementów metalowych”.

Pierwsze z nich znajduje się w dziale 43 PKWiU, który obejmuje roboty budowlane specjalistyczne. Drugie natomiast dotyczy obróbki elementów metalowych jako odrębnych przedmiotów, a nie części obiektu budowlanego. To rozróżnienie ma bezpośrednie przełożenie na stawkę ryczałtu.

Spawanie jako roboty budowlane – kiedy możliwa stawka 5,5%

Jeżeli usługi spawalnicze są związane z obiektem budowlanym, np.: z halą, i dotyczą elementów stanowiących jej konstrukcję albo elementów trwale z nią związanych, możliwe jest zakwalifikowanie tych prac jako robót budowlanych. W takim przypadku zastosowanie znajduje stawka 5,5% ryczałtu, o której mowa w cytowanym wcześniej art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Kluczowe znaczenie ma tu nie samo miejsce wykonywania pracy, lecz charakter świadczonej usługi. Fakt, że spawacz pracuje na wydzielonej hali należącej do zleceniodawcy, nie przesądza jeszcze o stawce podatku. Istotne jest to, czy spawane elementy mostów są jednocześnie elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego, w ramach którego prowadzone są roboty.

Jeżeli spawanie dotyczy elementów montowanych, instalowanych lub trwale łączonych z obiektem budowlanym, a prace te mieszczą się w grupowaniu PKWiU 43.29.19.0, przychody z tego tytułu mogą być objęte stawką 5,5%.

Spawanie elementów metalowych jako rzeczy ruchomych – stawka 8,5%

Inaczej wygląda sytuacja, gdy spawacz wykonuje prace polegające na obróbce, łączeniu lub poprawianiu metalowych elementów mostów, które nie są jeszcze częścią obiektu budowlanego i pozostają rzeczami ruchomymi.

W takim przypadku usługa ma charakter typowo usługowy, a jej przedmiotem są elementy metalowe powierzone przez zleceniodawcę. Tego rodzaju czynności mieszczą się w grupowaniu PKWiU 25.62.20.0, dotyczącym obróbki mechanicznej elementów metalowych.

Przychody uzyskiwane z takiej działalności podlegają opodatkowaniu ryczałtem według stawki 8,5%, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie. W praktyce oznacza to, że nawet jeżeli prace wykonywane są w hali i dotyczą elementów mostowych, to brak ich bezpośredniego związku z obiektem budowlanym wyklucza możliwość zastosowania stawki 5,5%.

Stanowisko organów podatkowych w zakresie usług spawalniczych

Powyższe podejście znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Jako przykład można wskazać interpretację z 11 września 2024 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.523.2024.3.ID.

Organ podatkowy odniósł się w niej do sytuacji przedsiębiorcy wykonującego usługi spawalnicze i podkreślił, że decydujące znaczenie ma to, czy prace są związane z obiektem budowlanym, czy dotyczą rzeczy ruchomych. W interpretacji tej zaakcentowano, że:

• roboty spawalnicze odnoszące się do elementów konstrukcyjnych obiektów budowlanych mogą być traktowane jako roboty budowlane,

• usługi spawania elementów metalowych jako wyrobów lub półwyrobów podlegają opodatkowaniu stawką właściwą dla działalności usługowej.

Takie stanowisko jest spójne z utrwaloną linią interpretacyjną i powinno być brane pod uwagę przy bieżących rozliczeniach ryczałtu.

Stawki ryczałtu na spawanie

Dla spawacza prowadzącego JDG rozliczaną ryczałtem oznacza to konieczność precyzyjnego określenia zakresu wykonywanych usług. W praktyce możliwe są nawet sytuacje, w których ten sam przedsiębiorca osiąga przychody opodatkowane dwiema różnymi stawkami ryczałtu, jeżeli wykonuje zarówno roboty budowlane, jak i usługi obróbki elementów metalowych.

W takim przypadku konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów w sposób umożliwiający przyporządkowanie przychodów do właściwej stawki podatku. Brak takiego rozdzielenia może skutkować zakwestionowaniem rozliczeń przez organ podatkowy.

Nie bez znaczenia pozostaje także treść umów ze zleceniodawcami oraz faktyczny przebieg prac. Sam zapis w umowie nie wystarczy, jeżeli rzeczywisty charakter usług odbiega od deklarowanego.

Spawacz na ryczałcie – stawka ryczałtu - podsumowanie

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej świadczącej usługi spawalnicze opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stawka podatku zależy od charakteru wykonywanych prac, a nie od samego faktu spawania czy miejsca ich wykonywania. Jeżeli spawanie dotyczy elementów będących częścią obiektu budowlanego i mieści się w grupowaniu PKWiU 43.29.19.0, możliwe jest zastosowanie stawki 5,5% na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W sytuacji natomiast, gdy usługi polegają na spawaniu metalowych elementów jako rzeczy ruchomych, sklasyfikowanych pod PKWiU 25.62.20.0, przychody powinny być opodatkowane stawką 8,5%, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a tej ustawy. W praktyce każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy zakresu prac, ich związku z obiektem budowlanym oraz właściwej klasyfikacji PKWiU.