Przedsiębiorcy często zastanawiają się co podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Czy wszystko podlega opodatkowaniu VAT ?
Ustawa o VAT wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
- eksport towarów
- import towarów na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Co istotne, powyższe czynności podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa
O co chodzi z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa ?
W orzecznictwie przyjmuje się, że gdy nie istnieje legalny rynek dla danych towarów i usług, czynności które zostały wykonane w ramach nielegalnego obrotu nie są opodatkowane VAT - czyli nie mogą być one bowiem przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Czynności traktowane jako nielegalne na gruncie przepisów prawa, które wpływają na konkurencyjność (istnieje ich legalny rynek), obejmuje natomiast opodatkowanie podatek VAT (obowiązek podatkowy).
Przeglądając orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, można zauważyć, iż TSUE stoi na stanowisku, iż przesłanką wyłączenia z opodatkowania owszem jest działalność prowadzona poza ramami prawa, lecz jedynie wówczas, gdy nie wpływa na zasadę neutralności VAT.
Warto wspomnieć o czynnościach wyłączony z opodatkowania. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
- transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa;
- czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
Uwaga na towary własnej produkcji oraz towary z likwidacji i zaprzestania działalności. Przepis stosuje się również, gdy podatnik będący osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku, nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej przez 10 miesięcy. Nie dotyczy to podatników, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem podlegają bowiem również towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:
- rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;
- zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną albo przedsiębiorstwem w spadku wykonania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego;
- wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2019 r. poz. 63, 730, 1018 i 1495).
Biorąc pod uwagę powyższe warto przemyśleć, czy zakres wykonywanych czynności będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czy będzie wyłączone z opodatkowania.
Adam Bartusiak
adam@nex.katowice.pl
